Lage concentraties van de neuroprotectieve factor BDNF in de hersenen hebben een negatief effect op cognitieve functies en spelen een rol bij neurodegeneratieve aandoeningen. Curcumine heeft een positief effect op de BDNF-spiegel en zou daarom ingezet kunnen worden bij aandoeningen aan het centrale zenuwstelsel.
Curcumine is de belangrijkste werkzame stof in kurkuma en geeft de wortel zijn gele kleur. Een van de stoffen in de hersenen waar curcumine invloed op kan hebben is het zogenaamde brain derived neurotrophic factor (BDNF). BDNF speelt een rol in de werking van zenuwsynapsen en het gezond houden van zenuwen wat onder andere leidt tot een verbeterd geheugen en gedrag.
Er zijn aanwijzingen dat een verhoogde ontstekingsgraad in het lichaam en oxidatieve stress de hoeveelheid BDNF in de hersenen doen dalen. Een lage concentratie BDNF in de hersenen wordt in verband gebracht met verschillende neurologische aandoeningen waaronder depressieve gevoelens en angsten.
Wetenschappers denken daarom dat de hersenfunctie kan verbeteren als ontstekingen geremd worden en oxidatieve stress verminderd wordt. Dit kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld door gebruik van curcumine.
Stimuleren BDNF
De afgelopen jaren zijn verschillende studies uitgevoerd naar de effecten van curcumine op BDNF. Onderzoekers hebben vier kwalitatief goede klinische studies met totaal 139 deelnemers bij elkaar genomen om een betere uitspraak te kunnen doen over de effecten van curcumine op de hersenen [1]. Aan de onderzoeken namen tussen de 20 en 70 mannen en vrouwen deel. Zij waren gemiddeld 41 jaar. De helft van de deelnemers gebruikte in de studies tussen de 200 en 1820 mg curcumine per dag gedurende acht tot twaalf weken. De andere helft gebruikte een placebo.
Gebruik van curcumine resulteerde in een duidelijk verhoogde bloedspiegel van BDNF. Het effect lijkt sterker te zijn bij vrouwen dan bij mannen en bij mensen boven de 40 jaar. Opvallend is dat meer curcumine niet beter is. Gebruik van curcumine moet daarnaast voldoende lang plaatsvinden om duidelijke effecten te kunnen zien (langer dan acht weken).
De wetenschappers geven aan dat gebruik van curcumine effectief kan zijn bij aandoeningen waarbij een lage concentratie BDNF een rol speelt.
Mogelijk heeft curcumine ook een positief effect op neurotransmitters. Dit zou mede kunnen bijdragen aan de werking bij depressies [2].
Curcumine en vluchtige oliën
De werking van curcumine kan via verschillende routes in het lichaam plaatsvinden. De stof kan bijvoorbeeld via de hersen-darmas de hersenen beïnvloeden. Als er sprake is van neuroinflammatie (kleine ontstekingen in het zenuwstelsel) en verhoogde oxidatieve stress in de hersenen, kan het belangrijk zijn dat curcumine de hersenen bereikt om daar effectief te zijn.
De opneembaarheid van standaard curcumine supplementen is niet hoog. Preklinisch onderzoek laat zien dat een combinatie van curcumine en de vluchtige oliën (etherische oliën) in de kurkuma wortel resulteert in een verbeterde opname van curcumine in de hersenen ten opzichte van een supplement met uitsluitend curcumine [3].
In dit onderzoek werd de curcumine/vluchtige olie-combinatie in een dosering gebruikt die overeenkomt met een gebruikelijke dosering bij mensen (ca. 500 mg/d). Dit pleit voor het gebruik van een gespecialiseerd product met zowel curcumine als de vluchtige oliën.
Referenties:
- Sarraf P, Parohan M, Javanbakht MH, et al. Short-term curcumin supplementation enhances serum brain-derived neurotrophic factor in adult men and women: a systematic review and dose–response meta-analysis of randomized controlled trials. Vol. 69, Nutrition Research. Elsevier Inc.; 2019. p. 1–8.
- Zhang Y, Li L, Zhang J. Curcumin in antidepressant treatments: An overview of potential mechanisms, pre-clinical/clinical trials and ongoing challenges. Basic Clin Pharmacol Toxicol. 2020 Oct;127(4):243-253.
- Banji D, Banji OJF, Srinivas K. Neuroprotective Effect of Turmeric Extract in Combination with Its Essential Oil and Enhanced Brain Bioavailability in an Animal Model. Biomed Res Int. 2021 Jan 26;2021:1–12.
Bron: Springfield Nutra