Voedingssupplementen met een gewrichtsbeschermende potentie vanwege anti-inflammatoire en anti-oxidatieve eigenschappen, zouden een toegevoegde waarde kunnen hebben bij de standaardbehandeling van reuma. Mogelijk zou dit kunnen leiden tot een beter verdraagbare behandeling. Een recente Iraanse studie laat zien dat suppletie met co-enzym Q10 hiervoor in aanmerking komt.
Reuma is een chronische systemische ontstekingsziekte waarbij vooral de kleine gewrichten zijn aangedaan. Geneesmiddelen die toegepast worden bij reuma kunnen ernstige bijwerkingen geven. Dit gaf aanleiding tot het onderzoeken van het toegevoegde effect van co-enzym Q10 bij de behandeling van patiënten met reuma [1].
De Iraanse onderzoekers hadden eerder al aangetoond dat suppletie met co-enzym Q10 bij reumapatiënten een afname geeft van de ontstekingsfactor TNF-alfa (tumornecrosefactor alfa) en van malondialdehyde (MDA), een marker voor oxidatieve stress [2].
TNF-alfa speelt een belangrijke rol bij de ziekteactiviteit van reuma.
Een ontstekingsgemedieerde toename van matrix-metallo-proteïnasen (MMP’s), m.n. MMP-1 en MMP-3, is cruciaal in de afbraak van gewrichtskraakbeen en bot. Onderdrukking van TNF-alfa zou de toename van MMP-3 kunnen remmen.
Aan de studie namen 54 patiënten deel die gemiddeld al 6,9 jaar reuma hadden. Een voorwaarde voor deelname aan het onderzoek was een matig-ernstige of ernstige ziekte-activiteit, gemeten met de DAS-28 (Disease activity score-28 joints). De gemiddelde leeftijd was ruim 49 jaar.
De patiënten kregen twee maanden lang 100 mg CoQ10 per dag of placebo naast hun gebruikelijke medicatie tegen reuma (methotrexaat, prednisolon, sulfasalazine, e.a.). Gemeten werden de effecten op de klinische status en serumspiegels van MMP-1
en MMP-3. De klinische status werd beoordeeld aan de hand van de ziekteactiviteit, gemeten met de DAS-28 en VAS-score (als onderdeel van de DAS-28). De VAS (visual analogue scale) meet de pijnintensiteit.
Klinische verbetering met additief co-enzym Q10
Aan het eind van de studie waren van 44 deelnemers alle data beschikbaar.
Zowel in de co-enzym Q10- als in de placebogroep was het aantal gezwollen gewrichten afgenomen ten opzichte van het begin van de studie.
In de co-enzym Q10-groep waren er ten opzichte van placebo significante verbeteringen opgetreden in het aantal gevoelige gewrichten en in de ziekteactiviteit (DAS-28) en pijnintensiteit (VAS-score).
Het verschil tussen de suppletie- en placebogroep was volgens de onderzoekers vooral “spectaculair” in de VAS-score (een verbetering van 89% versus 12%).
Ook het verschil in de DAS-28 was groot tussen beide groepen (een afname van 53% versus 17%).
Na twee maanden suppletie met co-enzym Q10 was de gemiddelde ziekteactiviteit (DAS-28) gedaald naar 2,34. Bij een waarde van 2,6 en lager is er sprake van remissie.
MMP-1 was in beide groepen evenveel afgenomen. MMP-3 nam echter significant toe in de placebo-groep, terwijl het iets afnam in de co-enzym Q10-groep.
Deze studie laat voor het eerst zien dat suppletie met co-enzym Q10 klinische verbetering kan geven bij reumapatiënten die al behandeld worden met medicijnen en van toegevoegde waarde kan zijn.
De afname van MMP-3, MDA en TNF-alfa na suppletie met co-enzym Q10 zou voor een deel het gunstige effect van co-enzym Q10 kunnen verklaren [1].
Referenties:
- Nachvak SM, Alipour B, Mahdavi AM, et al. Effects of coenzyme Q10 supplementation on matrix metalloproteinases and DAS-28 in patients with rheumatoid arthritis: a randomized, double-blind, placebo-controlled clinical trial. Clin Rheumatol. 2019 Dec;38(12):3367-3374.
- Abdollahzad H, Aghdashi MA, Asghari Jafarabadi M, et al. Effects of Coenzyme Q10 Supplementation on Inflammatory Cytokines (TNF-α, IL-6) and Oxidative Stress in Rheumatoid Arthritis Patients: A Randomized Controlled Trial. Arch Med Res. 2015 Oct;46(7):527-33.
Bron: Springfield Nutra